Starożytny Egipt: policyjny gwizdek sprzed 3500 lat
17 września 2025, 10:33W staroegipskim Achetaton (obecnie Amarna), mieście założonym ok. 1347 roku przed naszą erą przez Echnatona, który zbudował tam swoją stolicę, znaleziono policyjny gwizdek z krowiej kości. Niezwykły artefakt został odkryty w Stone Village, położonej na peryferiach wiosce robotników, a jego istnienie to wsparcie dla poglądu, że miejsce to – ze względu na bliskość królewskich grobowców, przy budowie których pracowali robotnicy – podlegało ścisłej kontroli policyjnej. To pierwszy egipski gwizdek znaleziony w kontekście najwyższej władzy i ważny zabytek, który da specjalistom wgląd w technologie obróbki kości stosowane w II tysiącleciu p.n.e. w państwie faraonów.
Przed 1400 laty w wielkim mieście Majów kobieta została najwyższym władcą
30 października 2025, 10:07Przed 1400 laty w mieście Majów Cobá rządziła królowa Ix Ch’ak Ch’een, poinformowali naukowcy z meksykańskiego Narodowego Instytutu Antropologii i Historii. Imię władczyni z VI wieku udało się poznać dzięki odnalezieniu w ubiegłym roku i odczytaniu tzw. Kamienia Fundacyjnego. To pierwszy monument powiązany ze zbiornikiem wodnym w Cobá i jeden z największych takich zabytków w całej strefie archeologicznej Quintana Roo.
Małpa mądrzejsza niż (niejeden) człowiek
7 lipca 2007, 10:58Zespół biologów z Instytutu Antropologii Ewolucyjnej Maxa Plancka w Lipsku postanowił wystawić na próbę inteligencję orangutanów. Pięciu samicom (w wieku 7, 11, 16, 17 oraz 32 lat) dano do rozwiązania zagadkę.
Ssaki uaktywniły się w ciągu dnia po wyginięciu dinozaurów
7 listopada 2017, 11:10Ssaki zaczęły być aktywne za dnia po wyginięciu nieptasich dinozaurów ok. 66 mln lat temu.
MAG zaprasza na wystawę „Mieszkańcy Pruszcza Gdańskiego sprzed dwóch tysięcy lat”
17 września 2021, 13:53Najstarsze ślady działalności człowieka na terenie Pruszcza Gdańskiego pochodzą z neolitu, czyli sprzed kilku tysięcy lat. Jednak największe cmentarzyska na obszarze obecnego miasta funkcjonowały w okresie wpływów rzymskich, około I–IV/V wieku. Dzięki odkryciom archeologów i analizom antropologów wiadomo, jak zmieniało się życie tutejszych ludzi. Teraz tę historię może poznać każdy, kto zwiedzi wystawę w Domu Wiedemanna.
Rewolucję seksualną zapoczątkowała penicylina?
29 stycznia 2013, 12:52Najnowsza analiza Andrew Francisa z Emory University sugeruje, że za rewolucją seksualną XX w. nie stała pigułka antykoncepcyjna, ale... penicylina.
Ziemia przeszła kryzys wieku średniego
1 lutego 2018, 06:37Nowe badania wspierają hipotezę mówiącą, że pomiędzy 2,3 a 2,2 miliarda lat temu Ziemia doświadczyła „geologicznego uśpienia”. Naukowcy do dzisiaj spierają się, co wydarzyło się w ciągu tych 100 milionów lat paleoproterozoiku.
Mumia „cyfrowo rozwinięta”. Uczeni zbadali tomografem nierozwiniętą dotychczas mumię Amenhotepa
29 grudnia 2021, 10:08Amenhotep I rządził Egiptem w latach 1525–1504 p.n.e. Jego mumia to jedna z niewielu egipskich mumii królewskich, które nie zostały rozwinięte przez egiptologów. Egipscy specjaliści z Uniwersytetu w Kairze oraz Ministerstwa Turystyki i Starożytności poinformowali właśnie o jej cyfrowym „rozwinięciu” za pomocą tomografii komputerowej. Dzięki temu chcieli poznać wygląd faraona, jego stan zdrowia w momencie zgonu, przyczynę śmierci oraz styl mumifikacji.
Tajemnica Kermy rozwiązana
29 kwietnia 2013, 13:20To nadzwyczejne, że Kerma rozkwitała, gromadziła bogactwa, produkowała wspaniałe wyroby rzemieślnicze w tym samym czasie, gdy zamieszkujący północ ich rywale z Egiptu zmagali się z problemami przyrodnoczymi, społecznymi i politycznymi. Dotychczas nie wiedzieliśmy, dlaczego tak się działo, ale dzięki naszym pracom w Sudaniu udało się rozwiązać tę zagadkę - powiedział profesor Jamie Woodward z University of Manchester.
Plazma kwarkowo-gluonowa może być zapalnikiem wybuchu supernowych
7 stycznia 2019, 15:07W bardzo masywnych gwiazdach może powstawać plazma kwarkowo-gluonowa – ustaliła międzynarodowa grupa badaczy pod kierunkiem dra hab. Tobiasa Fischera z UWr. Ich zdaniem pojawienie się tych egzotycznych cząstek w ekstremalnych warunkach może prowadzić do wybuchów supernowych.
